2024-04-29

0228 Mi tre ŝatas badmintonon

Mi tre ŝatas badmintonon.

En lernejo, mi ne estis bona en sportoj kompare al aliaj. Mi donas al genetiko la tutan kulpon. Tamen, estis sporto kie mi estis pli bona ol preskaŭ ĉiuj aliaj: badmintono.

En tiu sporto, mi ne sentis min tro limigita per mia muskola forto. Per rapide reagi, kaj per frapi la volanon per inteligentaj movoj, mi sukcesis superi preskaŭ ĉiujn kontraŭulojn. La ludo igis min tre kontenta pri mi.

Post la altlernejo, mi ne vere havis okazon ludi badmintonon denove. Ne eblis ludi kie mi loĝis, kaj ĉiuokaze mi havis nek volon nek tempon en tiu periodo de mia vivo. (Studo kaj streso okupis min tro.)

Sed nun mi ne plu bezonas studi, kaj mi loĝas en urbo kie troviĝas multaj herbaj spacoj. Do kiam antaŭ kelkaj semajnoj mi vidis en Action (vendejo de malmultekostaj varoj) 2 raketojn + 2 volanojn por nur 7 eŭroj, mi ne hezitis aĉeti. Tio kuraĝigos min fari pli da ekstera agado, kaj espereble tio puŝos mian koramikon fari pli da sporto.

En la vendejo estis multaj malmultekostaj iloj por sportumi, sed badmintono plej interesis min, kaj ne nur pro la ludo mem:
- volano povas multe malpli facile forruliĝi ol pilko, do oni ne bezonas timi ke la volano troviĝos tra fenestro, en lago, aŭ inter aŭtoj.
- badmintono permesas sportumi la supran parton de la korpo (la suban parton mi jam trejnas per multe piediri).
- la risko fali estas multe malpli alta ol por aliaj sportoj.

Mi ne havas badminton-reton, kaj tio ne ĝenas min nun. La nivelo de mia koramiko ne vere permesas "agreseman" ludadon (sed nur amikajn transdonojn), kaj mi certas ĉu oni rajtas instali reton en la publikaj herbejoj.

Ĉiuokaze, kiam mia koramiko ludos pli bone, mi volos ludi "Crossminton", kio estas versio de badmintono sen reto.

2024-04-28

0227 Ĉiutage novaj ideoj el la ĉiujaraj internaciaj celebroj

Jen maniero trovi novan hazardan ideon ĉiutage: uzi liston de la ĉiujaraj internaciaj celebroj.

Kio estas ĉiujara internacia celebro? Ekzemploj estas:
- La internacia tago de naturo (la 3-a de marto)
- La internacia tago de bestoj (la 4-a de oktobro)
kaj tiel plu...

Ĉi tiuj retejoj tre bonas por havi liston de ili:
- https://www.daysoftheyear.com/
- https://www.internationaldays.co/

En Esperantujo, ili ricevis tre malmultan atenton. Krom la celebroj specifaj al Esperanto, nur la internacia parenta lingvo ricevas iom da atento (je la 21-a de februaro).

Estas iom bedaŭrinde, ĉar estas multaj temoj kiuj meritas ricevi pli da atento, kaj tio povas esti farita per la uzo de Esperanto.

La listo de celebroj povas ankaŭ esti fonto de inspiro por fari ion novan ĉiutage. Ekzemple povas esti tago por speciala recepto (kuiri tipon de pastaĵo...), aŭ por speciala ago (salti samtempe kun amikoj...).

Tio povas esti bona fonto de konversacioj en interretaj kaj viandmondaj komunumoj. Trovi paroltemon por komenci konversacion ja estas "problemeto" en lokaj Esperantistaj kluboj.

Okazas pluraj internaciaj celebroj samtempe, do se je unu jaro oni donis multe da atento al iu celebro, oni povas doni pli da atento al la alia celebro je la posta jaro.

Se en sociaj situacioj vi ofte stresas pro la penso "kio se mi ne plu trovas ion por diri kaj ekestas silento kiu povas esti perceptata kiel ĝena?", tiam sciu ke listo de la ĉiujaraj celebroj ĉiam estas disponebla en via poŝtelefono por helpi vin el babila malsekureco.

2024-04-27

0226 Suno AI (AI-faritaj muzikoj el homaj tekstoj) multe pliboniĝis por Esperanto

Mi ĵus denove provis Suno AI, kaj mi estas ŝokita de ĝia pliboniĝo.

Ĉefe impresaj estas ĝia elparolo de Esperanto kaj ŝajne ĝia kompreno de emocioj ligitaj al vortoj. Kompreneble, ĝi ankoraŭ ne estas perfekta (foje ĝi diras "mja" anstataŭ "mia" do mi skribis "mi'a" en la teksto por eviti tiun riskon) sed ĝi tre rapide proksimiĝas al perfekteco.

Sed sufiĉe skribita. Jen la teksto kiun mi donis al ĝi:

```

Suno, la programo por fari muzikon,
havis lastatempe multan progreson.
Per ĉi ti'u teksto, mi volas montri,
kiom bona la rezulto povas esti.

La elparolo de Esperanto estas pli bona.
La kreado de muziko estas tre rapida.
Ne plu estas ĉiutaga limo de kvin kreoj.
Kaj kantoj tuj havas longon de du minutoj.

Nun, ĉi'uj teksto povas esti kantitaj.
Bonaj muzikoj povas esti faritaj.
Nova vivo alvenas por Esperanto-teksto.
Por ili estas eble nova publiko.

Profesiaj Esperanto-muzikistoj apenaŭas.
Do konkureco fare de programo ne eblas.
Mi persone tre ŝatas tiun programon.
Ti'o estas plia maniero ĝui la lingvon.

``` 

(Mi skribis la tekston tre rapide por provi, tio ne estis serioza provo fari bonan kanton. Mi certas ke la rezulto estus multe pli bona kun pli prilaborita teksto, kun etoso pli bone konservata en la longo de la teksto.)

Klaku sur la ligilon je la fino de la artikolo por aŭdi la rezulton.

https://suno.com/song/b8fde528-6f34-4c81-8028-6295ffc6f987



2024-04-26

0225 Interreta voĉbabilado pli facila kaj natura per VRChat

 Hieraŭ mi babilis kun homoj per VRChat. Estis stranga sed interesa sperto.

VRChat estas virtualaj spacoj, kie eblas vidi kaj paroli kun aliaj "ludantoj". Esence, VRChat permesas imiti realvivajn renkontiĝojn, sed anstataŭ porti homan korpon, oni povas elekti propran avataron.

Komunikado okazas voĉe, kaj kiam oni estas proksima de homo, oni aŭdas tiun homon pli laŭte. Tio sentiĝas surprize nature. Ju pli bone oni volas aŭdi iun, des pli oni proksimiĝu, kaj la aliaj homoj povas vidi tion.

Kompare al interreta voĉbabilejo (kiel en Discord), paroli en VRChat havas plurajn avantaĝojn:
- Oni facilas vidas kiu parolas al kiu (per la pozicio de avataroj kaj kiuj ili rigardas). Tio helpas preventi miskomprenojn.
- Oni povas facile "salti" de homgrupo al homgrupo per movi onian avataron, kaj limigi "kiom for" oni povas aŭdi. Tiel oni ne estas devigata aŭdi plurajn konversaciojn samtempe (kio ofte okazas en Discord kaj kion mi trovas tre malagrabla).
- Oni povas partopreni en socia grupo sen paroli. Simple per ĉeesti en la virtuala spaco, oni montras ke oni ekzistas kaj ke oni volas sociumi. Kelkaj virtualaj spacoj eĉ permesas interagi kun aliaj "ludantoj" sen bezoni paroli.

VRChat sonas al mi tre interesa por homoj kiuj volas trejniĝi paroli kun nekonatoj. Malkiel Discord kie oni bezonas ensalti voĉan babilejon (kaj ĉiuj partoprenantoj aŭdas tion), oni povas en VRChat malrapide proksimiĝi al homoj depende de kiom komforta oni sentas sin.

Mi tamen malrekomendas paroli kun hazarduloj en hazardaj spacoj. Ili ofte estas infanoj sen multe da pacienco. Mi pli rekomendus trovi unue interesan grupon en la interreto, kaj poste renkonti ilin en VRChat. (Sed ne tro fidu miajn konsilojn, mia sperto de VRChat estas tre eta.)

Grava noto: oni ne bezonas aparaton de virtuala realeco por povi ludi VRChat!

2024-04-25

0224 Por ke via projekto sukcesu faru ĝin kun alia homo

Projektoj faritaj sole malofte sukcesas.

Kiam oni faras projekton sole, okazas tagoj kiam oni ne havas emon aŭ atenton. Tiam estas neniu alia kiu ĉeestas por kuraĝigi onin aŭ memorigi onin. Tiam oni ne laboras, oni rompas kutimon, kaj estas granda ŝanco ke la projekto ne plu progresas.

Trovi iun kiu pretas kunlabori en la sama projekto ankaŭ estas pruvo ke la projekto valoras laŭ almenaŭ unu alia homo. Tiel oni havas pli fortan konvinkon ke la projekto valoras, kaj tiam oni havas pli fortan emon daŭrigi ĝin.

Labori kun iu alia kreas ian neeksplicitan kontrakton, kie homoj helpas unu la alian. Por multaj homoj, la ideo "mi devas helpi mian kunlaboranton" estas pli kuraĝiga ol "mi devas denove labori pri la projekto...".

Labori kun iu alia donas multajn avantaĝojn por la projekto mem:

- La vidpunkto de du homoj estas pli valora ol la vidpunkto de unu homo. Kiam malsamaj homoj komunikas, ili rimarkas kiuj ideoj sencas kaj kiuj ne sencas. Ili tiam trovas vojon al sukceso kiu estas pli probabla. Pluraj homoj signifas pli da spertoj. Se oni ne estas kompetenta je parto de projekto, estas ŝanco ke la alia homo estas.

- Plie, per du homaj fortoj, oni progresas pli rapide. Estas kontentige vidi ke projekto progresas rapide.

- La projekto estas pli interesa, ĉar sociaj interagoj havas "neantaŭvideblan" parton, kio donas diversecon al la laboro.

- Oni individue malpli stresas se oni scias ke estas iu alia kiu havas la samajn celojn, bezonojn kaj problemojn.

Labori kun iu alia donas multajn avantaĝojn ankaŭ al oni. Estas bona maniero interŝanĝi kapablojn, lerni pri aliaj homoj kaj sociumi.

Do, krom se la projekto estas persona aŭ farebla nur per vi (ekzemple lerni lingvon), provu trovi kunlaboranton por viaj projektoj!

2024-04-24

0223 Cirkla ekonomio

 Tradicia ekonomio pri varoj estas linia:

La linio komenciĝas je la prenado de aferoj el la naturo, kaj la linio finiĝas je la ĵetado de aferoj al la naturo.

Ekzemplo estas borado por elpreni nafton, transformi ĝin al plasto, kiu poste estas uzata en multe pli kompleksaj produktoj. Je la fino la produktoj estas "eluzitaj" kaj forĵetitaj. Se oni malbonŝancas, la plasto troviĝas en la naturo kaj poluas ĝin, se oni malpli bonŝancas ĝi estas bruligita kaj ĝi nun poluas la aeron.

Ĉiu produkto sekvas similan linion: la minado por metaloj por poŝtelefonoj, la farado de manĝaĵo (kio prenas nutraĵojn el la grundo), ktp ktp.

Tiu linia ekonomio kaŭzas du problemojn:
- La natura medio iĝas pli kaj pli malriĉa
- Rubaĵoj (produktoj kiuj ne plu havas uzon, je la fino de la linio) akumuliĝas

La solvo estas zorgi ke la linio neniam finiĝu. Esence: anstataŭ havi rektan linion, oni havu cirklon, kie la fina produkto povu esti uzata por io alia.

Oni nomas tion recikligo. Ekzemplo de tio estas uzi manĝaĵajn restaĵojn kiel kompoŝton (kio nutras teron), aŭ purigi kaj reuzi metalon de la kovriloj de potoj. (Tial oni devas apartigi rubaĵojn: tio parte helpas recikligon.)

Per ekonomio kiu estus tute cirkla, oni povus senĉese konsumi produktojn. La naturo ne estos detruita kaj ni ne estos dronigitaj sub restaĵoj. Bedaŭrinde pri multaj varoj la "cirklo ne estas fermita", tial oni evitu aĉeti aferojn kiujn ne estas recikligeblaj (aŭ ne estas recikligataj).

La beleco de cirkla ekonomio estas ke nenio estas rubaĵo: ĉio havas valoron kaj ĉio povas esti forprenita kaj uzata de iu alia. Tiel aperas novaj profesioj kiuj specialiĝas pri disigi produktojn por recikligi ilin. Granda sukceso okazas kiam recikligi estas ekonomie pli valore ol daŭre preni aferojn de la natura medio.

Estas grave zorgi ke nia ekonomio de varoj iĝu pli kaj pli cirkla, ĉar tio donas sendependecon pri la natura medio. Se okazas klimata katastrofo (kio nun okazas) aŭ geopolitika milito, per cirkla ekonomio oni havas pli da ŝanco povi daŭre produkti la gravajn varojn kaj servojn.

La rakonto de varoj (subtekstoj en Esperanto disponeblaj): https://www.youtube.com/watch?v=9GorqroigqM

2024-04-23

0222 Montru la lastan foton de via poŝtelefono

Montru la lastan foton de via poŝtelofono.

Mi ne petas tion vere, vi ĉiuokaze ne sukcesos respondi bilde al ĉi tiu artikolo (depende de kie ĝi estas publikigita).

Ĉi tiu frazo (Montru la lastan foton de via poŝtelefono) estas mia plej ŝatata tekniko por igi babilejon aktiva. Do en Telegram grupo, Diskorda kanalo, ... ajna komunumo kie oni rajtas paroli pri iom ĉio ..., tiu frazo povas esti uzata.

Fakte, ĉi tiu peto estas mia plej ŝatata el mia listo de "Demando de la tago" (artikolo 0132). Oni povas regule sendi tiun peton, kaj homoj povas facile respondi al ĝi (krom se oni ne havas poŝtelefonon), kaj la respondo ĉiam estas malsama.

Homoj faras fotojn de la aferoj kiuj interesas ilin. Per la peto, oni malrekte permesas al homoj paroli pri la aferoj kiuj gravas al ili. Tio faras ke oni rapide lernas pri homoj, pri tio kion ili faras, kaj pri tio kion ili ŝatas.

Kaj la fotoj kiujn homoj sendas ofte estas tre diversaj, do oni neniam enuas pri temo. Se iu foto ne interesas onin, oni povas komenti pri alia foto kaj tiel eble komenci konversacion. Mi kutime ŝatas reagi al preskaŭ ĉiuj fotoj por doni iom da atentoj al ĉiuj.

Ne vere estas regulo ke la foto vere estu la lasta en la poŝtelefono. (Tio estas evidenta al mi, sed eble kelkaj membroj de la grupo bezonas kompreni tion.) Homoj ĉiam povu diskonigi kion ili ŝatas.

Kompreneble ne diskonigu privatajn informojn publike en la interreto.

Eble mi kreu roboton por aŭtomate sendi tiun frazon ĉiusemajne en ĝenerala babilejo. Mi pensas ke tio povas esti tre sukcesa, simile al la sukceso kiun roboto "Demando de la tago" kutime ricevas.